Opvang asielzoekers
De gemeente Enkhuizen gaat vluchtelingen opvangen. Dit zijn mannen, vrouwen en kinderen die hun land hebben verlaten vanwege oorlog, onderdrukking of andere problemen. Ze hebben een veilige plek nodig om te wonen.
Volgens de Spreidingswet moet elke gemeente in Nederland vluchtelingen opvangen. Zo wordt de opvang eerlijk verdeeld. In Enkhuizen gaat het om 97 vluchtelingen.
De regering wil de Spreidingswet afschaffen. Maar zolang de wet nog geldt, voert de gemeente Enkhuizen deze uit. Daarom gaan wij verder met de plannen voor een opvanglocatie.
Mogelijke opvanglocatie: Gommerwijk West-West
De opvanglocatie moet aan bepaalde eisen voldoen. Deze moet:
- snel beschikbaar zijn
- betaalbaar zijn
- veilig zijn voor de bewoners en omgeving
- goed bereikbaar zijn
- aangesloten kunnen worden op water, gas en elektriciteit
In Enkhuizen zijn weinig geschikte locaties. Een geschikte plek is het meest zuidelijke deel van Gommerwijk West-West. Hier zijn plannen voor woningbouw. De bouw van de nieuwbouwwoningen start in het noordelijk deel. De komst van de tijdelijke asielopvanglocatie in het zuidelijk deel staat hiermee de woningbouwontwikkeling van Gommerwijk West-West niet in de weg. De bouw van nieuwbouwwoningen in Gommerwijk West-West kan dan ook gewoon doorgaan.
Planning en proces: hoe verder?
De gemeente werkt op dit moment samen met het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) de plannen voor een opvanglocatie in Gommerwijk West-West verder uit. We praten ook met bewoners, bedrijven en de gemeenteraad.
Voordat de opvanglocatie er komt, moet eerst een aantal stappen gezet worden:
- onderzoek naar de locatie
- een bestuursovereenkomst maken tussen de gemeente en het COA
- plannen uitwerken voor de inrichting van de opvanglocatie
- de vergunning aanvragen en het vergunningentraject doorlopen
In voorbereiding op de vergunningaanvraag maakt het COA een schetsontwerp met de inrichting en de ontsluiting van het terrein. Verschillende instanties gaan de schetsen toetsen. Daarna delen we deze met de inwoners van Enkhuizen.
Het COA verwacht dat zij dit najaar (2025) de vergunning aanvraagt. Het college vindt het belangrijk om mensen uit de omgeving te betrekken voordat het COA de omgevingsvergunning aanvraagt. De keuze voor de opvanglocatie is bepaald. Maar we kijken wel hoe we aandachtspunten en zorgen van bewoners en direct-belanghebbenden kunnen meenemen.
We willen dat de opvanglocatie in 2026 klaar is, zodat de vluchtelingen er kunnen wonen.
Contact
Hieronder vindt u een overzicht met vragen en antwoorden. Heeft u een vraag die er niet tussen staat, dan kunt u deze naar ons e-mailen.
Veelgestelde vragen
Bewoners van de opvanglocatie
In de opvanglocatie komen vluchtelingen uit verschillende landen. Mannen, vrouwen, kinderen en gezinnen die uit hun eigen land gevlucht zijn voor oorlog, onderdrukking of om een andere reden niet in hun land kunnen blijven. Deze mensen hebben onderdak nodig.
Het COA bepaalt welke vluchtelingen op een bepaalde locatie worden opgevangen. Daar beslist de gemeente niet over. Dit houdt in dat ook alleengaande mannen of mensen uit veilige landen in het asielzoekerscentrum kunnen komen.
De groep blijft niet hetzelfde. Er vertrekken mensen uit de opvanglocatie bijvoorbeeld omdat ze een verblijfsvergunning hebben gekregen, doorstromen als statushouder en een woning hebben gekregen. Er zijn ook mensen die vertrekken naar het land van herkomst of elders, als hun asielaanvraag is afgekeurd. Op de vrijgekomen plekken komen nieuwe asielzoekers.
De bewoners van het opvangcentrum maken gebruik van de medische voorzieningen van het COA, spoed- of noodgevallen uitgezonderd.
Locatie
De beoogde opvanglocaties in Gommerwijk West-West en het voormalig honkbalveld aan de andere kant van het Streekbos liggen op zo’n kilometer afstand. Dat is toevallig zo ontstaan, omdat beide gronden van de gemeente zijn en ze beschikbaar zijn of komen. Elke gemeente heeft zijn eigen opgave om vluchtelingen op te vangen. Het COA sluit vestigingen van azc’s op relatief korte afstand van elkaar niet uit.
De opvanglocatie in Enkhuizen is een kleine opvanglocatie. Dit houdt in dat bewoners er moeten kunnen slapen, douchen, koken en eten. Afhankelijk van de vorm, het aantal bewoners en samenwerking met andere partijen zoals VluchtelingenWerk, maakt het COA de inschatting wat er op de locatie minimaal nodig is voor de opvang.
De gemeente heeft een locatie aangewezen (zie het kaartje hieronder). Afhankelijk van de ontsluiting, planning van het realiseren van de woonwijk en kabels en leidingen in de grond wordt de exacte locatie later bepaald. Het is in ieder geval op het terrein waar de woonwijk Gommerwijk West-West is gepland.

Het is nog niet bekend hoe de opvanglocatie eruit komt te zien. De gemeente heeft bij het COA aangegeven dat onze wens uitgaat naar laagbouw.
Het COA richt het terrein van de opvanglocatie in en zorgt ook voor de nutsvoorzieningen zoals gas, water en stroom. Het COA bekijkt te zijner tijd hoe zij warm water en verwarming voor de opvanglocatie regelt en of dat via een aansluiting op het buurtwarmtenet kan.
Ja, het COA doet een bodemonderzoek voordat zij starten met de bouw van de opvanglocatie.
In voorbereiding op de vergunningaanvraag maakt het COA momenteel een schets met de inrichting en toegang van het terrein. Er worden naar verwachting vanaf De Gouw twee dammen aangelegd. Eén dam geeft toegang tot de asielopvanglocatie. De andere dam is bedoeld voor bouwverkeer voor de bouw van de woningen in de nieuwe wijk Gommerwijk West-West.
Vanuit het bestemmingsplan voor Gommerwijk West-West komt er een brug vanaf de Tuindershof naar de nieuwe woonwijk. Het zou kunnen dat de brug al klaar is als het asielzoekerscentrum er staat.
Wij zorgen ervoor dat de nood- en hulpdiensten in geval van calamiteiten de opvanglocatie altijd goed kunnen bereiken.
(Verkeers-)veiligheid en leefbaarheid
We realiseren ons dat De Gouw een drukke weg is.
Tijdens de inloopbijeenkomst hebben bewoners uit de omgeving hun zorgen geuit over de veiligheid van vluchtelingen die over het fietspad op De Gouw lopen naar Enkhuizen. Wij hebben deze zorgen voorgelegd aan het COA en zij nemen dit mee in hun onderzoeken van de locatie en omgeving. De jarenlange ervaring van het COA is dat veel bewoners van opvanglocaties snel leren fietsen en de fiets gebruiken om ergens naartoe te gaan.
We nemen de zorgen serieus en onderzoeken hoe we de situatie voor alle weggebruikers zo veilig mogelijk krijgen.
Vooralsnog is er geen aanleiding om extra lantaarnpalen te plaatsen naast het fietspad naast De Gouw en bij de ingang van het Streekbos en Ranzijn. We nemen het mee bij de beoordeling van de verkeerssituatie.
De gemeente is verantwoordelijk voor de veiligheid van onze inwoners. Wij nemen signalen over eventuele onveilige situaties zeer serieus. Daarnaast heeft de burgemeester regelmatig overleg met de politie over alle zaken op het gebied van veiligheid en openbare orde in onze gemeente. Als het nodig is, nemen we maatregelen om de veiligheid te verbeteren.
We begrijpen dat het beeld ontstaat dat de situatie rond een asielzoekerscentrum onveilig is. De incidenten rond een asielzoekerscentrum krijgen veel aandacht in de media. Graag benadrukken we dat uit onderzoek is gebleken dat er feitelijk niet meer problemen zijn in een gemeente met een azc dan in gemeenten zonder azc. Daarnaast is de locatie in Enkhuizen een kleinschalige opvanglocatie en geen groot aanmeldcentrum met veel mensen waar de kans op incidenten groter is.
Het gebruik van camera’s is aan veel eisen gebonden in verband met privacywetgeving. Dat wordt verder bekeken bij de bouw van het asielzoekerscentrum.
Het COA is verantwoordelijk voor de veiligheid in een opvanglocatie. Op locaties boven de 100 bewoners wordt permanente beveiliging ingezet, alles daaronder in principe niet. Dan komen er andere maatregelen zoals cameratoezicht, slimme toegang en mobiele beveiligingsteams.
Het COA zorgt ervoor dat het terrein veilig wordt ingericht. Het COA wijst de mensen op de gevaren in ons land en de specifieke woonomgeving.
Of er overlast komt, moet blijken in de toekomst. Uit onderzoek onder verschillende gemeenten in Nederland waar nu een azc staat, is gebleken dat er niet meer problemen zijn dan in een gemeente zonder azc, uitzonderingen daargelaten. Ook de ervaring met de noodopvang van vluchtelingen in de gemeenten in West-Friesland is de afgelopen jaren positief geweest. Vanzelfsprekend houden we vinger aan de pols. Mocht er overlast ontstaan, dan kijken we – samen met het COA- welke maatregelen we nemen om de overlast aan te pakken.
Daarnaast is het belangrijk dat mensen zich niet gaan vervelen en hun tijd zinvol kunnen invullen. Denk dan aan boodschappen, koken, taallessen en werk.
Integratie: werken en onderwijs
Als de bewoners in het opvangcentrum komen, kunt u zich voor vrijwilligerswerk aanmelden bij Vrijwilligerspunt Westfriesland en het COA.
Na een half jaar in Nederland, mogen asielzoekers werken. Asielzoekers die werken, betalen een eigen bijdrage van de opvangkosten. Zij mogen nog wel steeds in de opvanglocatie van het COA wonen.
Alle kinderen in Nederland hebben recht op onderwijs. Dus ook kinderen van asielzoekers. Deze kinderen gaan zo snel mogelijk naar school. In ieder geval binnen 3 maanden nadat ze in Nederland zijn aangekomen. De opvanglocatie, de gemeente en scholen gaan zo snel mogelijk met elkaar in gesprek. Samen zorgen zij ervoor dat kinderen die op de opvanglocatie verblijven naar school kunnen. De kinderen komen eerst in een internationale schakelklas en gaan daarna naar de reguliere basisschool of het voortgezet onderwijs als ze ouder dan 12 jaar zijn.
Planning en proces
Volgens de Spreidingswet moeten gemeenten in de zomer van 2025 vluchtelingen opvangen. Dan zal het opvangcentrum gereed moeten zijn. Deze planning blijkt voor de opvanglocatie in Hoogkarspel Zuid niet realistisch door de noodzakelijke werkzaamheden van het COA en de tijd die nodig is om de vergunningprocedure te doorlopen. Het streven is de opvanglocatie medio 2026 klaar te hebben voor het gebruik zodat de vluchtelingen er kunnen wonen.
De asielopvanglocatie blijft tot uiterlijk 1 juli 2030.
U kunt de komst van het opvangcentrum niet tegenhouden. Elke gemeente in Nederland is verplicht om asielzoekers op te vangen. Dat staat in de Spreidingswet.
Bent u het niet eens met de locatie van het opvangcentrum, dan kunt u daar wel bezwaar tegen maken en beroep indienen. Het COA vraagt bij de gemeente een omgevingsvergunning aan om op een bepaalde locatie een opvangcentrum te bouwen. De gemeente handelt deze aanvraag af. U kunt dan bezwaar indienen en in een later stadium beroep aantekenen.
Het Rijk betaalt de opvang van asielzoekers en niet de gemeente. De gemeentelijke belastingen worden door deze kosten niet hoger.
Omdat de opvang voor 5 jaar is, heeft dit geen blijvend effect op de omgeving. Daarom is een aanpassing van de WOZ-waarde niet aan de orde.
De opvanglocatie blijft tot uiterlijk 1 juli 2030, omdat dan op de locatie de bouw van de nieuwe woningen in het zuidelijk van Gommerwijk West-West is gepland. Wij denken niet dat aspirant-kopers om deze reden geen huis zouden willen kopen in de wijk Gommerwijk.
De Spreidingswet is nog steeds van kracht. Dat het kabinet gevallen is, heeft daar geen enkele invloed op. Gemeenten moeten zich aan de wet houden en wetten uitvoeren en kunnen daarin niet selectief zijn. Er is dan ook geen aanleiding om met de voorbereidingen te stoppen.
Informatievoorziening
We nemen de reacties en zorgen van bewoners mee bij de verdere invulling van de opvanglocatie en hebben deze ook doorgegeven aan het COA. Ook hebben we deze lijst met vragen en antwoorden aangevuld met veel gestelde vragen van bewoners tijdens de inloopbijeenkomst.
U kunt u uw vragen mailen naar vluchteling@enkhuizen.nl.